Удины и удинский язык

Читаем по-удински
(An Udi reader)

Аругъой бел аьчи

(Ниджский диалект)

Опубликовано в: Keçaari, Ҝeorgi. Orayin. Bakı, 2001. С. 127-128.

Текст в кириллической записи предоставлен Вольфгангом Шульце.

 

Са ишкъари айизехун аъхил хури ерекълугътIух буй. Пайизин гъинурхой сунтIустIа тIийа тарапсане тацей. Беънеъгъи ерекълугъа кала са егъелин суьруьнебу. Чобана кIалепи изи тоъгъоьл. Пине:

— Метаьр аьш тене бако, суьруьнаь усунба чIевкIа! Егъелхо саал ме перваре макъатIун акIени! Инбаки?

Ошин гъи таци беънегъи суьруь пIурун ерекълугъане. ПIурунал чобана изи аьйитаь пине. ШотIин аьйите тади ки ене суьруьнаь ерекълугъа акIала тену. Бези аьйит аьйите.

Са гьема гъи оша ишкъарен суьруьнаь пIурун ерекълугъин боше акIи. Сал чобани перваре тене таци. Бехе бафтIи ки, чоьй са йакъ фикирбсуне лазым. Тене, чобанен топогъо лаьжаь лавкIала чIуревкIале. Хъайбаки гьаре кIоя. Хейлаьк фикиреби. Бияьсин кIояхун чIере. Оша достIурхо гирби пине:

— Ме уьше бези чоьлнаь ерекълугъа тагъалян. Са чобанен сурунаь тIияне ефса. ГьартIин са гавал ехтIанан. Амбархо баскитIухун оша якъа бафтIаян. Ваън ерекълугъи ошIел чурлапнан. Зу таци чобана баъгъаьйбалзу. ШотIо чъахкIалзу ехлаьтаь. Банеко, тIуьтIаьйел фарпестIалзу. Бези саьса ибакала кинаь архъа чIоваканан. Суьруь баски бакале. ГьартIин са егъел гавала басаки аранехун чIекинан. Макъибанан, суьруьнаь хаъ тенебу.

ДостIур ираьзитIун баки. Джамагьат баскитIухун оша айизехун чIертIун. Ерекълугъа пIапIатIан достIур чуртIунпи. Ишкъар танеци суьруьнахун самал тIагъай акIегъала аругъочI. Чобан аругъой бестIа арценей. Ишкъара акъи самал ичу ачъесеби. Шор беънегъи жIамди дуьваьзаьр бале. Ама ишкъарен бурехъи мучIъа муз ципса:

— Ай вичи, зу дава саксейнакI тез гьаре. Гьикаь бакене, чIовакене. Ерекълугъа укестIену, диристI бака. Бези аьйитмугъо баьраьн тен таде, пIурун диристI бака. Вахун са чуресунзах бу. НехтIун шагьатI тIуьтIаьйун фаре, серине?

Чобанен, булане галди:

— Шерине, гъинурхо фаренуз бел дугъса.

— Ай диристI бака. Беш айизе тIуьтаьй фаркIал тенебу. Зу тIуьтIаьйи фарен са каьраьн бошшамун аьчипсунуз чуруса. Чурузса гьун са аьчин гьава фаркIавах, зуал аьчикIазах, банеко?

Чобан ехлаьти метаьр мучIъа гьакъесуна муъхъеъй. Кавайи окъахун тIуьтIаьяь чIевеки. Бурехъи фарпса. Ишкъаренал аъмурхо хъайпи бурехъи аьчипса. Аругъой бестIа аьчикIа достIурхо остIагъарахун ме аьйитмугъоне ибакестIай:

— Ай диристI баканан! Ай джан, ай джан!

ШотIай саьсаь ибакала кинаь достIурхон буртIунхъи ичогой аьшлаь. ГьартIин кийе кофтIала егъелхохун сунтIу гавала басаки ахатIунпи, усун аранехун чIертIун.

Чобанен хейлаьк фарепи, ишкъаренал “Ай джан” укIа аьчинепи. Саал кула алаби чурепи, чобана пине:

— Вичи, баьсе, фара ботIес банко. Геле диристI бака. Вахун ираьзиз баки. ДиристIогъон!

Ошаал кул-кийе бикъи чобанахун чоьйе баки. ТагъатIанал баски егъелхохун сунтIу гавала басаки аханепи. Ичу пIапIесеби достIурхо. Са гала гъартIун айизе. ПIапIала кинаь егъелхо шIампи джоьй-джоьйтIунби.

АьйчIиндери чобанен суьруьнаь буькъаълкIатIан уъхъ егъел каме чIери. Шор беънеъгъи улурхонтIун запи ташере. Те гъинаьхунал суьруьнаь ерекълугъа бастIунахун куле гьакъи.

 

---

Уведомление:
В оригинальной записи текстов могли иметься неточности и опечатки; кроме того, дополнительные ошибки могли возникнуть при переводе в кириллическую запись. Просим вам сообщать нам о всех подобных ошибках, они будут исправлены по мере их выявления.
Если вы сможете предоставить нам перевод каких-либо текстов на литературный русский язык, мы также будем рады разместить его здесь.